Kristy Goodwin, teknoloji ve çocuk gelişim uzmanı. Dünyanın farklı coğrafyalarında uzman olduğu konular üzerine seminerler veriyor. Hassasiyetle üzerinde durduğu nokta, uzun uzun konuşmak yerine pratik çözümler üretmek. Dijital Dünyada Çocuk Büyütmek kitabında da teknolojinin bir korku unsuru değil bir araç olduğunu, bilimsel araştırmalar eşliğinde kritik öneriler sunarak anlatıyor. Kısacası Goodwin'in kitabı, taşıdığı alt başlıktaki gibi teknolojiyi doğru kullanmanın yollarını irdeliyor.
Teknolojinin insan hayatındaki ilişkileri ıskartaya çıkarmasının son derece tehlikeli olduğunu düşünen Goodwin, "çocuklarımızın sağlıklı ilişkiler geliştirebilmesi :için ekran başında geçirilen zaman konusunda sağlam sınırlar koymamız gerekir" diyor. Biz istediğimiz kadar mesafe koyalım, yine de çocuklar dijital sınırları aşıp kendilerine göre alışkanlıklar geliştirebiliyorlar. Bu durumda annelerin ve babaların yapması gereken ise bu dijital alışkanlıkların bağımlılığa dönüşmesini önlemek. Sağlıklı dijital alışkanlıklar geliştirirken Goodwin 7 ipucu sunuyor:
1. Katı kurallar belirleyip uygulayın: Ekran başında günde ne kadar zaman geçirecekleri konusunda. Onlar cihazı açmadan önce bu konuda net olun - cihaz bir kez açılınca artık çok geç kalınmış olur.
2. Süreye değil miktara odaklanın: Zaman, pek çok küçük çocuğun anlayamadığı soyut bir kavramdır. Zaman sınırları getirmeyi zorlamaktansa bir çocuğun izleyebileceği dizi bölümü sayısını ya da ulaşabilecekleri oyun seviyesini belirleyin. Bu özellikle küçük çocuklar için çok daha anlaşılır olur.
3. Zamanlayıcı kullanın: Çocuğumuzun bir akıllı telefon alarmıyla ya da yumurta pişirme saatiyle didişmesi, bizimle tartışmasından çok daha düşük bir olasılıktır! Daha büyük çocuklar söz konusu olduğunda medya fişleri ya da medya sözleşmeleri, ekran başında geçirdikleri zamanı denetlemenin etkili ve kesin yolları olabilir.
4. Ekrandan uzakta dönüşmeye ihtiyaçları olduğuna dair ipuçları sunun: Cihaz kapamaları gerektiği konusunda çocuklara bol bol uyarıda bulunun. Yaptıkları işle aşırı meşgul olabilirler. Bu yüzden göz kontağı kurup söylenen şeyi kabul ettiklerinden emin olun.
5. Cihazları kendilerinin kapaması konusunda çocukları teşvik edin: Bu önemsiz görünebilir ama televizyonu hemencecik, öfkeyle bizim kapamamızdan ya da tableti ellerinden çekip almamızdan çok farklıdır. Bize pekiştirip teşvik edebileceğimiz olumlu bir şey verirken, cihazı kendileri kapayınca kontrolün kendilerinde olduğunu hissetmeleri de olasıdır.
6. Yedek planınız olsun: Çocuğunuz cihazı kapadığında severek yapacağı bir aktivite bulun. Ayrıca bir can sıkıntısı panosu (bir ekransız fikirler listesi) oluşturun. Çocuğunuz bu listeden cihazı kapadıktan sonra yapabileceği bir aktivite seçebilir.
7. Kötü polisi oynayın: Yukarıdaki ipuçlarını kullandıktan sonra bir tekno-öfke nöbetiyle karşı karşıya kaldığınızda, ertesi gün aynı ayrıcalığı tanımamak gibi doğrudan bir sonuca varın. Çocuğumuzun cihazı kullanma arzusu onlar için çok güçlü bir motivasyon sebebi olduğundan, özellikle bu sınırların uygulanabilir olduğunu fark ettiklerinde, oldukça etkilidir. (Bu, teknolojiyi genel bir ceza biçimi olarak kullanmaktan farklıdır.)
Çocukların birçoğu bu önlemleri ya aşıyor ya da bu önlemlerin akabinde öfke nöbetlerine kapılıyor. Kristy Goodwin bunu "tekno-öfke nöbeti" olarak isimlendirmiş. Peki bundan sonra yaşanacak olası tekno-öfke nöbeti için neler yapılabilir? İşte bu bölüm çok önemli. 6 madde sunuyor Goodwin:
1. Taleplerini saygılı biçimde dinleyin: Durumu çocuğunuzun bakış açısından görmeye çalışın. Bu onların taleplerine boyun eğdiğimiz anlamına gelmez ama hepimiz anlaşılmak isteriz. Bazen öfke nöbetinin ekranı kapamakla hiçbir ilgisi olmayabilir.
2. Güven ve rahatlık sunun: Öfke nöbetini bir öğrenme deneyimi olarak kullandığımız ve çocuğumuzun otokontrol becerilerini geliştirmesine yardım ettiğimiz yer aslında burasıdır. Duygularını etiketlemeye çalışın ve böyle yaparak, duygusal kelime dağarcıklarını geliştirin. Örneğin, belki şöyle söyleyebiliriz: "Annenin televizyonu kapamanı istemesine sinirlenmeni anlıyorum."
3. Rahatsızlık hissettiğiniz için taleplerine boyun eğmeyin: Onların (genellikle mantıksız) taleplerine, özellikle de başkalarıyla aynı ortamdayken evet demenin ne kadar cazip olduğunu ilk elden biliyorum. Bu, mevcut durumu hafifletse de sorunu uzun vadede çözmez. Aslında sadece şiddetlenmesine hizmet eder. Katı olun, çocuğumuz kısa zamanda öfke nöbetinin bir pazarlık aracı olmadığını öğrenecektir.
4. Duygularınızı ifade edin: Genellikle en iyisi, bu stratejiyi öfke nöbeti yatıştıktan sonra kullanmaktır.
5. "Evet" ya da "belki" demekten kaçının: Ekran başında geçirilen zaman konusunda kararımızdan taviz vermemek önemlidir.
6. Öfke nöbeti yatıştıktan sonra gelecekteki durumları daha iyi nasıl idare edebileceğinizi konuşun: Fırtınanın dinmesini bekleyin. Ardından neler olduğu ve gelecekteki krizlerden nasıl kaçınılabileceği konusunda konuşun. Bu, sürecin gerçekten çok önemli bir parçasıdır. Çocukları dillerini kullanmaya teşvik edin. Bu onların duygusal kelime dağarcıklarını geliştirir, böylece gelecekteki benzer durumlarla başa çıkma konusunda donanımlı olurlar.
Aganta Kitap tarafından neşredilen Dijital Dünyada Çocuk Büyütmek, hikâyeleriyle, ipuçlarıyla ve pratik çözümleriyle; çocukların dijital dünyada kaybolmasını önlemek isteyen ebeveynlerin işini kolaylaştırıyor.
Yağız Gönüler
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder