Kültürel bir inceleme yapmak isteyenlere

1993'te yayımlanan ve Cemil Meriç'in yayınlanmış son kitabı olan Sosyoloji Notları'nda yazan değil konuşan bir Cemil Meriç var. Kitap onun 1965'ten 1969'a kadar İstanbul Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü öğrencileri ile yaptığı derslerle, 1974'de emekliye ayrıldıktan sonraki dönemde verdiği bir kaç konferans metninden ve bazı sohbet notlarından oluşmakta.

Politika, sosyoloji ve felsefe ağırlıklı bu notlarda o dönemin düşünce sistemlerine, yazarlarına, aralarındaki etkileşimlere Cemil Meriç'in kültür perpektifinden bakıyoruz. İdealizmden Materyalizm'e, anarşi ve anarşizim, lügatlar ve Oryantalizm'e kadar geniş bir perspektif. "İnsanlığın to be si or not to be"sinde dolaşıyoruz.

Cemil Meriç düşünceleri birbirine bağlayarak oluşturduğu bir ipin üzerinde yürümeye çalışıyor gibi. Cemil Meriç'i biraz tanıyanlar için bu yürüyüşün karanlıkta yapıldığını düşünmek zor değil. Bazen her konuda tarafsız, bazen de hepsinin aynı anda tarafı olmaya çalışarak... Arayış ve bütüne ulaşma çabası... Didaktik olmadan, öğretici olmak.

Bir solukta okuyup bitirebileceğiniz ya da bitirdiğinizde soluğunuzu kesecek bir kitap değil. Yavaş yavaş yapılması gereken kültürel bir inceleme gibi.

Özgür Kayım